Mevsimsel Hastalıklar

Bazı hastalıklar yıl boyu aynı sıklıkla görülürken bazı hastalıklar ise yılın belirli dönemlerinde daha sık görülerek sağlık problemine yol açabilir. Bunları aşağıda derlemeye çalıştık:

Mevsimsel Grip Ve Diğer Solunum Yolları Enfeksiyonları

Viral bir hastalık olan grip, Ekim ayından itibaren görülmeye başlayıp Aralık - Şubat ayları arasında yoğun olarak karşımıza çıkar. Mayıs ayına kadar da etkisini gösterir. Bununla birlikte diğer solunum yolu hastalıkları da griple benzer dönemlerde sıklığını artırarak benzer klinik tabloya yol açar. Bu da hastalığa kesin tanı konulmasını zorlaştırır. Kışın solunum sistemini etkileyen hastalıkların daha sık olmasının birkaç sebebi bulunduğu bilim adamları tarafından da yıllardır dile getirilmektedir ve hangisinin daha önemli olduğu konusunda bir fikir birliği bulunmamaktadır:

• İnsanların kışın daha çok kalabalık ortamlarda bir araya gelmesi ve hastalığın daha kolay bulaşması
• Soğuk ve kuru havanın bağışıklık sistemini zayıflatıp bizi virüslere karşı daha hassas hale getirmesi
• Virüs ve bakterilerin soğuğa dayanıklı olması. Hava sıcaklığının ve nem oranının düşmesi virüslerin dış ortamda canlı kalmasını ve çoğalmasını da kolaylaştırıyor.
• Soğuk hava buruna girer ve mukozalar tarafından ısıtılır. Bu ısınma da havayı nemlendirir ve mukozaların akmasına ve daha sonra kurumasına yol açar. Kurumuş burun mukozası virüslere karşı daha az koruma sağlar. Bu sayede virüsler vücuda daha kolay girebilir.

Mevsimsel Alerjiler

Baharla birlikte uyanan bitkiler polen yapmaya başlar ve rüzgarla birlikte çevreye yayılıp alerjiye enden olur. Mevsimsel alerjilere yol açan polenler ağaç, yabani ot, çayır-çimen veya tahıl gibi farklı bitki türlerine ait olabilir. Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında polenlerin havada artmasıyla birlikte, burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırık, burun kaşıntısı, gözlerde kaşıntı, kızarıklık ve sulanma, öksürük, nefes darlığı ve hırıltı gibi alerjik nezle, göz alerjisi ve astım belirtilerinin görülmesine genel olarak “mevsimsel alerjiler” denir.

Mevsimsel Depresyon (Mevsimsel Duygu Durum Bozukluğu)

Mevsim değişikliklerinin kişinin ruhsal durumunu, enerji düzeyini, uyku süresini, iştahı ve yemek alışkanlıklarını ve sosyal yaşantısını etkileme derecesinin normale göre fazlalığı mevsimsel duygu durum bozukluğu olarak tanımlanabilir. Hastalık genelde kış aylarında görülen aşırı yemek yemeye meyil, buna bağlı kilo artışı ve beraberinde gelen enerji kaybı ile aşırı uyku haliyle kendini gösterir. Buna sosyal çekilme, anksiyete, ağrı, karamsarlık gibi yakınmalar eklenebilir. Genelde sonbahar ve kış aylarında artarak giderken, bazı hallerde bunun tam tersi ilkbahar ve yaz aylarında da olabilir. Sebebinin kısalan gündüz saatleri ve retinaya düşen ışık miktarındaki azalma olduğu tahmin edilmektedir.

Mevsimsel Deri Hastalıkları

Kışın havaların soğuk olmasıyla derimiz kurur ve dökülmeler daha fazla görülür. Bu durumda nemlendirici kullanılması faydalı olacaktır. Güneş ışığından daha az yararlanıyor olmamız ve artan stres nedeniyle kronik bir deri hastalığı olan sedef hastalığında da alevlenmeler görülür. Yüz, sırt, göğüs ortası, saçlı deri gibi vücudun yağlı bölgelerinde görülen kırmızı zeminde yağlı sarı kabuklarla gelişen bir cilt hastalığı olan seboreik dermatit de mevsimsel farklılıklar gösterir. Genelde yazın hafifleyip, kışın artar. Yaz aylarında da hava sıcaklıklarının yüksek oluşu, güneş ışınlarının dike yakın açılarla yeryüzüne ulaşması, terleme gibi nedenlere bağlı olarak cilt hastalıklarının görülme oranında artış gözlenir. Aynı zamanda deniz ve havuz sezonunun açılması da güneş yanıkları ve mantar enfeksiyonları başta olmak üzere birçok deri hastalığının görülme riskini artırır.

Reflü Ve Gastrit

Midede yanma, ağrı gibi şikayetlere yol açan reflü, ülser ve gastrit de mevsim geçişlerinde sıklığı artan hastalıklardandır. Bu hastalıkların ilkbahar ve sonbahar aylarında daha fazla görülmesinin altında yatan nedenler tam olarak bilinmemektedir. Hava sıcaklığı ve nem oranı, atmosfer basıncı ve beslenme düzenindeki değişimler, mevsimsel alerjenler, enfeksiyonlar, bazı ilaçların kullanımının artması ve stres etken olabilir.

Besin Zehirlenmeleri

Yaz mevsiminde en çok görülen hastalıklardan biri de gıda zehirlenmeleridir. Hijyene dikkat edilmemesi ve açıkta satılan ürünlerin tüketilmesi gıda zehirlenmelerinin başlıca sebepleridir. Sıcaklık artışıyla beraber, uygun koşullarda muhafaza edilmeyen, hijyenik şartlarda hazırlanmayan yiyeceklerin üzerinde çoğalan bakterilerin ürettikleri toksinler gıda zehirlenmelerine yol açar. Bulantı, kusma, karın ağrıları ve ishalle ortaya çıkan hastalık durumu besin zehirlenmesine işaret etmektedir. Uygun bir şekilde stoklanmış, ısıtılmış ve pişirilmiş gıdalar genellikle güvendedir. Pişmiş gıda maddelerinin pişmemiş olanlarla veya kesme tahtası gibi malzemelerle teması (çapraz bulaş) en büyük risktir. Gıdaların uygun olmayan bir şekilde işlenmesi ve depolanması bakterilerin çoğalmasına ve toksin üretimine neden olur. Yetersiz pişirme de riski artırır.